Powództwo ekscydencyjne (zwane też interwencyjnym) – przysługuje osobie trzeciej w celu wyłączenia zajętego przedmiotu spod egzekucji, jeżeli skierowana do tego przedmiotu egzekucja narusza prawa tejże osoby. Powództwo ekscydencyjne przysługuje osobie, która nie jest dłużnikiem w danym postępowaniu egzekucyjnym. Może bowiem dojść do sytuacji, w której zajęta zostanie rzecz lub prawo nienależące faktycznie do dłużnika, a do osoby trzeciej.

Jeżeli więc dojdzie do naruszenia takich praw, osoba ta może podnieść powództwo ekscydencyjne, czyli inaczej powództwo o zwolnienie spod egzekucji.

Komu przysługuje?

Zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie dominuje pogląd, że uprawnienie to służy także małżonkowi dłużnika, wobec którego majątku odrębnego wszczęto egzekucję, pomimo iż w tytule wykonawczym zastrzeżono ograniczenie jego odpowiedzialności do majątku wspólnego.

Małżonek dłużnika jest legitymowany do wytoczenia powództwa z art. 841 k.p.c. jako osoba trzecia, jeżeli nie jest wymieniony w tytule wykonawczym oraz nie toczy się przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, w którym doszło do zajęcia przedmiotu naruszającego jego prawa.

Sąd i opłata

Powództwo ekscydencyjne wytacza się przed sąd właściwy rzeczowo, w okręgu którego prowadzi się egzekucję. Wiąże się to z uiszczeniem opłaty w wysokości 5% wartości przedmiotu sporu, czyli wartości zajętych przez komornika praw lub przedmiotów, których dotyczy powództwo.

Termin

Należy pamiętać, iż termin na wystąpienie z ww. powództwem to jeden miesiąc od dnia powzięcia informacji o naruszeniu prawa, najpóźniej przed rozpoczęciem licytacji.

Analogicznie jak w przypadku powództwa opozycyjnego istnieje obowiązek przytoczenia w pozwie wszystkich zarzutów, jakie w tym czasie powód mógł zgłosić pod rygorem utraty korzystania z nich w dalszym postępowaniu (art.843 § 3 k.p.c.).

Wniosek o zawieszenie egzekucji

Sporządzając pozew warto również zawrzeć w nim wniosek o zawieszenie postępowania egzekucyjnego w zakresie dotyczącym egzekucji z przedmiotu zajętego z naruszeniem praw. Wniosek ten należy uzasadnić uprawdopodabniając, iż brak zawieszenia egzekucji komorniczej uniemożliwi albo poważnie utrudni rozpoznanie powództwa ekscydencyjnego albo wykonanie orzeczenia w sprawie z tego powództwa.

Powództwa interwencyjne są jednymi z najczęściej wykorzystywanych w praktyce. Zapewniają one niezbędną ochronę osobie trzeciej, do której majątku została omyłkowo skierowana egzekucja. Należy pamiętać, iż komornik nie ma prawa badać treści tytułu wykonawczego, tak więc nie może skierować egzekucji do majątku formalnie nienależącego do dłużnika, nawet jeżeli poweźmie informacje odnośnie faktycznego władania danym przedmiotem przez dłużnika. Ponad powyższe jest to środek prawny stosunkowo szybki i odformalizowany.