Mediacja jest sposobem rozwiązywania konfliktu, w którym biorą udział skłócone strony i mediator.

Mediator to osoba godna zaufania, wpisana do wykazu prowadzonego przez sąd okręgowy, której zadaniem jest pomoc w wypracowaniu porozumienia, poprzez ułatwienie stronom rozmowy, łagodzenie napięć w trakcie negocjacji, zadawanie pytań. Spór muszą rozwiązać same strony konfliktu.

Mediacja jest dobrowolna (art. 183 1 Kodeksu postępowania cywilnego, dalej: „kpc”).

Sąd może skierować strony do mediacji na każdym etapie postępowania (art. 183 8 § 1 kpc).

W 2016 r. wprowadzono obowiązek informowania w pozwie czy strony podjęły próbę polubownego rozwiązania sporu przed skierowaniem sprawy do sądu. W przypadku, gdy nie podjęto takiej próby, powód powinien wyjaśnić przyczyny. To uświadamia stronom, że każdy spór powinien zostać poprzedzony oceną, czy sprawa może zostać zakończona polubownie, a także ułatwi sędziemu podjęcie decyzji o skierowaniu stron do mediacji w toku postępowania sądowego.

Stworzono system zachęt finansowych dotyczących kosztów sądowych, np. wniosek o zatwierdzenie ugody pozasądowej zawartej przed mediatorem jest zwolniony od opłaty sądowej. Jeżeli do zawarcia ugody dojdzie przed rozpoczęciem rozprawy, sąd zwróci stronom całość uiszczonej opłaty sądowej.

Korzyści z mediacji

Mediacja stwarza stronom szansę na samodzielne, szybkie i tanie rozwiązanie ich sporu w formie polubownego porozumienia.

Mediacja pozwala na utrzymanie wzajemnych relacji.

Mediacja umożliwia zachowanie korzystnego wizerunku.

Mediacja sprzyja obniżeniu poziomu negatywnych emocji oraz zrozumieniu potrzeb własnych i drugiej strony, a przez to zmniejsza obciążenie psychiczne związane z sytuacją konfliktową.

Cechy mediacji

Mediacja w kodeksie postępowania cywilnego wyróżnia się pewnymi cechami:

1)    jest dobrowolna,

2)    postępowanie jest niejawne, poufne, a mediator jest obowiązany zachować w tajemnicy fakty, o których dowiedział się w związku z prowadzeniem mediacji, chyba że strony zwolnią go z tego obowiązku,

3)    ma niesformalizowany charakter,

4)    prowadzi ją bezstronny mediator.

Jak długo może trwać mediacja?

Postępowanie mediacyjne, do którego doszło na podstawie postanowienia sądu nie powinno trwać dłużej niż miesiąc, jednak na zgodny wniosek stron może być przedłużone.